Δυτική Ελλάδα, Απρίλιος του ΄85

Εικοσιδύο μέρες

Έχω τα χέρια ακουμπισμένα στο παράθυρο κι ο φρέσκος βουνίσιος αέρας μού δροσίζει το πρόσωπο και τα μαλλιά. Το τραίνο κατηφορίζει στο Καλλίδρομο, για το σταθμό του Μπράλου. Δεν είναι μόνο τα ανθισμένα δέντρα εδώ κι εκεί, νότες χρώματος στο τοπίο, που δίνουν το στίγμα της εποχής. Στο πρώτο φως του ήλιου ο τόπος όλος περιμένει, ζει στην προσμονή της άνοιξης.

Από τη σκευοφόρο παίρνω το καινούργιο μου ποδήλατο. Έχω στο μεταξύ κάνει και κάποιες βελτιώσεις στο (αυτοσχέδιο πάντα) σύστημα στήριξης της μπροστινής σχάρας. Τροποποίησα την προηγούμενη ιδέα, κανοντάς την μια περισσότερο λαμπρή ιδέα. Έτσι και ασχοληθείς με κάτι, με λίγη παρατηρητικότητα και επιμονή, όλο και κάτι καλό θα βγει.

Σήμερα είναι "Κυριακή των Βαΐων", ο καιρός είναι θαύμα και μπορώ να πω ότι νοιώθω υπέροχα: ξεκινώ ένα ταξίδι με μια πραγματικά μεγάλη άνεση χρόνου και με πραγματικά μεγάλη διαδρομή στο σχέδιό μου. Πρώτη μου φορά θα κάνω μια τόσο μεγάλη διαδρομή. Η ιδέα αυτή με πλουτίζει, με γεμίζει προσμονή και ελευθερία. Βρίσκομαι ήδη μακριά από το σπίτι μου και νοιώθω ότι το ταξίδι αυτό έχει ήδη αρχίσει. Ας αρχίσω όμως!

Στα ψηλά της η Γκιώνα έχει λίγο χιονάκι, απομεινάρι του χειμώνα που υποχωρεί θέλει δε θέλει μπροστά σε μια θαυμάσια άνοιξη. Ποδηλατώ στη δροσιά και χαίρομαι τον τόπο όλο. Από την Άμφισσα και μετά, συναντώ πολύ δυνατό αέρα. Σε δύσκολες συνθήκες πηγαίνεις σιγά. Για τη νύχτα, η σκηνή μου στήνεται στον Άγιο Σπυρίδωνα, στην ακτή του Κορινθιακού.

Δευτέρα 8

Τόσο δυνατόν άνεμο δεν έχω συναντήσει ποτέ μου. Ακόμα και στις κατηφόρες, πρέπει να ποδηλατώ για να καταφέρνω να μετακινούμαι με μια ταχύτητα ακινησίας, με μια ταχύτητα των 5 χιλιομέτρων την ώρα. Φυσά ασταμάτητα. Οι ελιές και τα άλλα δέντρα κουνιούνται σα στοιχειωμένα θεριά. Από τον συνεχή άνεμο βουΐζουν τα αυτιά μου. Φυσά δυνατά και κυριολεκτικά ασταμάτητα! Μα τι συμβαίνει;... έτσι φυσάει εδώ σ΄ αυτόν τον τόπο; Μήπως κάποιο πνεύμα του άερα έβαλε σκοπό να ασχοληθεί με την περίπτωσή μου σήμερα τόσο πολύ; Το βράδυ με βρίσκει κατασκηνωμένο μετά την Αμφιλοχία. Τα φώτα της κωμόπολης φαίνονται ακριβώς απέναντί μου, στην άλλη πλευρά του Αμβρακικού. Αν φυσά έτσι σε αυτά τα μέρη, είναι ιδανικοί τόποι για την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας. Σήμερα ήταν η ημέρα του ανέμου.

Τρίτη 9

Συναντώ όμορφους τόπους, μέρη από όπου πρώτη φορά περνώ. Πορτοκάλια πολλά υπάρχουν παντού και κάνουν τη δίψα για μένα μια έννοια άγνωστη. Όλα σχεδόν τα κτήματα στην άκρη του δρόμου, οπουδήποτε κι αν σταματήσεις, θα έχουν κατάφορτες πορτοκαλιές.
Στο γεφύρι της Άρτας αναζητώ σημάδια του μύθου, χαμένα σ΄ ένα υπέροχο ανοιξιάτικο τοπίο.

Κάπου πριν την Πρέβεζα, υπάρχει μια διασταύρωση. Αριστερά πάει για Πρέβεζα και Ηγουμενίτσα, δεξιά για Ηγουμενίτσα μέσα από τα βουνά. Όπως συνήθως στους ελληνικούς δρόμους, η σήμανση κάκιστη: υπάρχει σήμανση μόνο για τον παλιό δρόμο, δηλαδή μέσα από τα βουνά. Για τον καινούργιο, δεν υπάρχει πινακίδα. Ο καινούργιος δρόμος, όπως αργότερα θα διαπιστώσω, συμφέρει από υψομετρική άποψη. Αλλά το ταξίδι με το ποδήλατο έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα: σχεδόν ποτέ δεν μετανιώνεις για τον δρόμο που πήρες! Στρίβω λοιπόν από το Καναλλάκι και από εκεί θα έχω την ευκαιρία να ανακαλύψω μέρη πολύ όμορφα, αν και θα είναι η διαδρομή μου «δυσκολότερη». Αλλά υπέροχη. Ανακαλύπτω μια καινούργια Ελλάδα και σήμερα. Απόμερες γωνιές γεμάτες από μια πολυπόθητη ειρήνη που σε γεμίζει.

Κατασκήνωσα στο Καστρί, δίπλα στο χωριουδάκι, πάνω στην όχθη του Αχέροντα. Κάτω από τα θεόρατα πλατάνια και τις ιτιές και πάνω από το ήσυχο ρεύμα του ποταμού. Με μια ασταμάτητη μουσική από πολλά αηδόνια όλες τις ώρες του εικοσιτετραώρου! Τα πουλιά αυτά είναι ακούραστα; Το τοπίο αυτό αυτή τη στιγμή του χρόνου, αυτή τη στιγμή που αυτός ο χώρος μού προσφέρει τη φιλοξενία του, είναι απλώς ειδυλλιακό. Πραγματικά, καθώς θυμάμαι τον αρχαίο μύθο, εδώ είναι ένα καταπληκτικό μέρος να πεθάνεις.

Φυσικά, είναι ένα καταπληκτικό μέρος και για να ζεις. Επίσης, και για να κοιμάσαι.

Τετάρτη 10

Βγήκα στον καινούργιο δρόμο στο ύψος του χωριού Μόρφι. Παρατηρώ την αλλαγή: είμαι καταμεσής σε έναν πλατύ καινούργιο δρόμο, εντελώς άδειον από κίνηση, απρόσωπο, βαρετό. Δεν υπάρχει ούτε διαγράμμιση ακόμα. Όταν ποδηλατείς σε μεγάλους άχαρους δρόμους, η εναλλαγή των κομματιών της διαγράμμισης είναι κι αυτή μια αλλαγή που σπάει τη μονοτονία: τεμαχίζει το ενιαίο του χρόνου σε μικρά κομματάκια! Τα χιλιόμετρα θα περάσουν αργά και βαρετά. Και μοναχικά, μιας και τα αυτοκίνητα είναι πραγματικά πολύ σπάνια.
Οι μεγάλοι δρόμοι είναι καταστροφικοί. Το μόνο που ενδιαφέρει (σε εταιρείες, κράτη, χρηματοδότες και το οικονομικό συναπάντημα) είναι να πουλάνε αυτοκίνητα. Για τις συνέπειες δεν τους νοιάζει. Ας έχουν δουλειά και οι φίλοι τους οι πολιτικοί. Ας γεμίσει λοιπόν ο κόσμος ασφαλτόδρομους. «Ανάπτυξη» για τον κοσμάκη. Και δεν είναι μόνο ο θόρυβος, η ρύπανση, τα ατυχήματα. Προς τα πάνω στα πρανή δεν βλέπεις φυσική βλάστηση, αντικρύζεις μόνο το γυμνό χώμα κι αυτό το καταθλιπτικό καφέ. Εκτεθειμένο το χώμα στις ορέξεις του ήλιου και της βροχής, δύσκολα θα πιάσει κανένα χορταράκι. Γιατί λόγος βέβαια για τις αποκαταστάσεις των πρανών ούτε να γίνεται! Ακόμα και στις ελάχιστες των περιπτώσεων (π.χ. κομμάτια εθνικής οδού) που είναι συνεπής ο εργολάβος που κάνει το έργο (δεν τα τσεπώσει και μην τον είδατε), τα δεντράκια θέλουν πότισμα για να επιβιώσουν στο ανόργανο χώμα που προέρχεται κατά κανόνα από υπέδαφος. Και ακόμα κι αν ποτιστούν τον πρώτο χρόνο, στη συνέχεια τα περιμένει η σκληρή τους μοίρα που τόλμησαν να κάνουν το μεγάλο σφάλμα, που τους έλαχε να φυτρώσουν στη χώρα της αρπαχτής. Προς τα κάτω, από την άλλη μεριά, κάνουν οι μπουλντόζες τη δουλειά τους χωρίς να τους νοιάζει πού θα πέσουν τα χώματα.

Βρίσκω ανά διαστήματα στο δρόμο χάρτινα κουτάκια με χυμό βερύκοκο, άθικτα κουτάκια γεμάτα γευστική δροσιά. Τι δώρο! Ό,τι πρέπει για την δίψα. Έπεσαν από φορτηγό. Κάθε λίγο βρίσκω και μερικά, κυρίως σε στροφές. Άνοιξε κάποιο κιβώτιο και καθώς έτρεχε ο φορτηγατζής, τα άδειαζε στις στροφές. Για τη δίψα μου, ας είναι καλά η φυγόκεντρος! Συναντώ ένα ζευγάρι Γάλλους με ποδήλατα. Έρχονται από την αντίθετη κατεύθυνση. Ανοργάνωτοι και ταλαίπωροι, τόσο που τους λυπάμαι, η εμφάνισή τους είναι αξιοθρήνητη, τα ποδήλατα σαράβαλα, τα σακκίδια πενταβρώμικα και σκισμένα, έχουν λιγοστά πράγματα, ίσως κάνουν πορεία «στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα». Ήρθαν σε ξένη χώρα με τέτοια τσαπατσουλιά; Η βρωμιά τους ισούται με τη βρωμιά που θα μάζευα εγώ σε έναν ολόκληρο χρόνο στο δρόμο και χωρίς να πλυθώ.

Σε μια κατηφοριά μετά από μια ανηφορική στροφή, βλέπω κάτω την Ηγουμενίτσα και αλαλάζω από χαρά. Χαίρομαι σαν παιδί που κατάφερα να τελειώσω το πρώτο κομμάτι του ταξιδιού μου, όχι μόνο χωρίς πρόβλημα αλλά με μια καταπληκτική όρεξη και σε άψογη κατάσταση! Σε ελάχιστες ώρες, θα πατώ σ΄ άλλη γη. Έτσι και γίνεται. Είναι περίπου δύο η ώρα το μεσημέρι, όταν κατεβαίνω από το φέρρυ. Εισέρχομαι στην αίσθηση της Κέρκυρας. Η πρώτη φορά μου είναι και γι΄ αυτό το μέρος. Βρίσκω εύκολα τον Ποταμό, καθώς και τους παλιούς μου φίλους.

Πέμπτη 11

Σήμερα το πρόγραμμα έχει ξεκούραση. Γνώρισα μια παρέα Ολλανδών: αντιπαθώ τη φάρα των στυγνών εμπόρων οποιασδήποτε εθνικότητας. Έμποροι που έρχονται σε μέρη όπως την Ελλάδα γιατί όλο και κάτι θα πουλήσουν. Από τσίχλες μέχρι κότερα. Ubi bene ibi patria - ας το παραφράσω: όπου κέρδος εκεί πατρίς.

Παρασκευή 12

Ξεκινώ για το βόρειο μέρος του νησιού. Ποταμός, Κασσιόπη, Περουλάδες, Σιδάρι. Η Κέρκυρα διαπιστώνω ότι είναι ένα μέρος ιδανικό για το ποδήλατο. Οι αδιάκοπες εναλλαγές του χώρου σε εντυπωσιάζουν, σε κρατάνε ζωντανό, δεν σε αφήνουν να βαρεθείς ούτε για μια στιγμή. Δεν προφταίνεις να χορτάσεις ένα τοπίο κι αμέσως, μετά την επόμενη στροφή έχεις ν΄ αντικρύσεις ένα άλλο διαφορετικό. Όλο και κάτι καινούργιο θα τραβήξει την προσοχή σου.

Κατασκηνώνω κάπου κοντά στους Περουλάδες, ένα χωριό στην άκρη του νησιού. Στήνω τη σκηνή σε ένα σημείο με θέα πάνω από το αχανές Αδριατικό Πέλαγος, κοντά στο χείλος ενός ψηλού γκρεμού πάνω από τη θάλασσα. Μόλις νυχτώσει, πιάνει μια ξαφνική καταιγίδα. Αν και η κατεύθυνση του ανέμου είναι από τη θάλασσα προς την στεριά, τραβώ τα πασσαλάκια της σκηνής από μέσα, τη ρίχνω κάτω για να μη με παρασύρει ο άνεμος και για να μη μου τη σκίσει. Είναι μια πολύ δυνατή καταιγίδα. Βρίσκομαι σε ένα σημείο εκτεθειμένο στα στοιχεία της φύσης. Το βράδυ πέρασε με κάποια ταλαιπωρία, παρόλο που η καλή ποιότητα της σκηνής με βοήθησε.

Σάββατο 13

Μεγάλο Σάββατο σήμερα. Βρέχει και κάνει αρκετό κρύο. Από την Παλαιοκαστρίτσα επιστρέφω στον Ποταμό. Έχει έναν καιρό που απέχει πολύ από τον πρόσφορο καιρό για να κάνεις ποδήλατο. Κοινώς λέγεται παλιόκαιρος. Αλήθεια, αυτή είναι μια λέξη με την οποία δε συμφωνώ, γιατί βέβαια δε φταίει σε τίποτα ο καιρός - οι άνθρωποι είναι που ενοχλούνται όταν δεν τους γίνεται το κέφι. Πιάνω τον εαυτό μου στα πράσα: είναι τόσο όμορφη η Κέρκυρα που το γεγονός του καιρού αυτού με ενοχλεί, πέφτω κι εγώ τώρα στην ίδια παγίδα! Αχ «παλιόκαιρε»...

Κυριακή 14

Μια ανάβαση στον ωραίο Πέλεκα είναι ότι πρέπει. Είμαι απόλυτα σίγουρος ότι αυτό είναι το πιο ήσυχο Πάσχα που έχω περάσει ποτέ μου.

Δευτέρα 15

Σήμερα ανεβαίνω στον Παντοκράτορα. Τι υπέροχος χώρος! Χώρος που αξίζει πραγματικά πάρα πολύ, όταν μάλιστα τον κατακτάς με ένα ποδήλατο. Βράχια περίεργα, ο χώρος έχει μια ελκυστική σιωπή. Ένα υπέροχο φρέσκο αγέρι μού δροσίζει το πρόσωπο. Τα ελληνικά βουνά είναι ανεξάντλητα. Ακόμα και στα μικρότερα από αυτά, το ένα τοπίο διαδέχεται το άλλο ασταμάτητα. Κάθε βουνό είναι και ένα μάθημα εκπλήξεων.

Τετάρτη 17

Βαριά συννεφιά σήμερα. Αρκούμαι σε μικρές βόλτες μέσα στην πόλη της Κέρκυρας. Το ποδήλατο δεν σού δίνει την ευκαιρία να γνωρίσεις από κοντά τη φύση μόνο, είναι το καλύτερο μέσο να γνωρίσεις μια πόλη. Ευκαιρία να εξερευνήσω, ν΄ ανακαλύψω κάτι από την εσωτερική όψη αυτής της πόλης. Κάτι από την ανθρωπιά των ανθρώπων της.

Πέμπτη 18

Βαρέθηκα να κλείνομαι μέσα, ο καιρός με καταθλίβει. Κάτι πρέπει να κάνω, μού λείπει η δράση. Δανείζομαι έναν σάκκο της πλάτης, τον γεμίζω με τα βασικά εφόδια και φεύγω για τα νότια... αλλά με το λεωφορείο. Μετά από μια περιπλάνηση με τα πόδια μέσα στους ελαιώνες και τις άλλες ερημιές της περιοχής του νότιου ακρωτήριου, έχω καταλήξει για το βράδυ στην παρθένα φύση του Ασπρόκαβου, σε ένα ερειπωμένο μοναστήρι ή εκκλησία - ή κάτι τέτοιο.

Έχει ομίχλη και ψιλοβρέχει. Ο χώρος θυμίζει κάτι περιγραφές φριχτών γεγονότων που συναντά κανείς σε παλιά διηγήματα συγγραφέων που έπιαναν το μολύβι μόνο όταν αυτό που ήθελαν να γράψουν είχε μια ασυνήθιστη ένταση, άξιζε πραγματικά τον κόπο να γραφτεί. Υπάρχει μια ατμόσφαιρα μυστηρίου. Η ομίχλη περνά μέσα από τα σκοτεινά δέντρα και τα παλιά μισοερειπωμένα κτίσματα, σχηματίζει άλλες εικόνες, παράξενες. Ο τόπος έχει τη δική του σφραγίδα. Μια αγριάδα εντελώς δική του. Οι λίγες ώρες μέχρι να νυχτώσει περνούν σε μια μοναδική μοναξιά. Μόνη μου συντροφιά μερικά πουλιά, που φτερουγίζουν σποραδικά μέσα στους διπλανούς θάμνους. Έχει πολλή υγρασία, αλλά το βράδυ θα περάσει καλά μέσα στον πουπουλένιο υπνόσακκο.

Παρασκευή 19

Χωρίς καμμιά βιασύνη, το μόνο που έχω σήμερα να κάνω είναι να επιστρέψω στον Ποταμό. Το ταξίδι βλέπεις, ως συνολική εμπειρία, περιέχει κάποτε και την άλλη πλευρά του νομίσματος. Μια απραξία, μια αταραξία που βγάζει άλλες δυνάμεις.

Σάββατο 20

Σύμφωνα με το σχέδιο, αύριο θα αφήσω την Κέρκυρα. Υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα που με περιμένουν προς το νότο.

Κυριακή 21

Πέρασα 10 μέρες στο νησί, τις αναλογίζομαι σκυμμένος στην κουπαστή του φέρρυ. Κάποιος δίπλα μου λέει ότι ήρθε στην Κέρκυρα για να περάσει το Πάσχα, ξέροντας από τα επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία ότι ο Απρίλης στην Κέρκυρα έχει κατά μέσον όρο οχτώ μέρες βροχής, και αυτές οι οχτώ μέρες του τύχανε όλες εκεί! Δεν τύχανε μόνο σε σένα φίλε μου, τύχανε και σε μένα.

Μετά την Ηγουμενίτσα συναντώ ένα γκρουπ ποδηλατών που έρχονται από πίσω μου ένας-ένας. Έρχονται, έρχονται, δεν τελειώνουν. Ο ένας τους μιλάει επιτέλους αγγλικά, ο Πάολο. Είναι Ιταλοί, να ένας Ιταλός που μιλά ξένη γλώσσα! Κάνουν τη διαδρομή που διοργανώνει για φέτος ένα περιοδικό, μου λέει. Πέρυσι πήγαν στην Αλγερία. Τους ακολουθώ για κάμποση ώρα, με βλέπει που είμαι οργανωμένος και μου λέει ότι αν θελήσω μπορώ του χρόνου να πάω μαζί τους. Είναι πάνω από είκοσι, έχουν και αυτοκίνητο για υποστήριξη, έτσι ώστε δεν κουβαλάνε στο ποδήλατό τους παρά μόνο τον εαυτό τους. (Έτσι να δεις και εγώ τι γρήγορα που θα πήγαινα!)

Το βράδυ με βρίσκει κατασκηνωμένο δίπλα στον Λούρο, μέσα σε ένα κτήμα. Καθώς βρίσκομαι μέσα στη σκηνή, κάποιος πλησιάζει με περίεργο τρόπο. Ένας χωρικός φέρνει γύρω τη σκηνή, κρυφοκοιτάει επιφυλακτικά, λες και βλέπει ο φουκαράς κάποιο αγνώστου ταυτότητος ιπτάμενο αντικείμενο. Βάζει το κεφάλι στο σιτάκι της σκηνής, κοιτάει μέσα, υποχωρεί στα νύχια χωρίς να πει ούτε λέξη! Του μιλάω και τρέχει μακριά! Τι τού ΄μελλε σήμερα να δει στο κτήμα του, του καημένου! Αν έβλεπε ένα αγνώστου ταυτότητος ιπτάμενο αντικείμενο, αμφιβάλλω αν θα τρόμαζε περισσότερο. Ίσως είδε ένα αγνώστου ταυτότητος αντικείμενο που κυλάει, ποιος ξέρει. Αλλά οπωσδήποτε τον αθωώνει αυτή η υπέροχη αθωότητα: η αθωότητα ενός απλού χωρικού.

Τρίτη 23

Από το Μεσολόγγι στον Πύργο. Εκπλήσσομαι με τον εαυτό μου: οι αποστάσεις έχουν αποκτήσει για ένα μοναχικό ποδηλάτη μιαν άλλη αξία. Αξία χρόνου. Περνούν οι μέρες πάνω στη σέλλα σ΄ έναν άλλον ρυθμό. Περνώ μέσα από τα χωριά, τις κωμοπόλεις. Σταματώ και μιλώ με τους ανθρώπους. Τους ακούω, τους παρατηρώ. Περνώ από τα μέρη τους, εφάπτομαι στην καθημερινή τους ζωή, σε μια τροχιά παράλληλη.

Δροσίζομαι στις αστείρευτες πηγές. Παίρνω από την τροφή τους. Ζητώ στιγμές από το χρόνο τους. Κι αυτοί κάποτε ζητούν με τη σειρά τους λίγο από το δικό μου χρόνο.

Ρουφώ το αγέρι με το πρόσωπό μου. Ρουφώ τον ήλιο μ΄ όλη μου την ύπαρξη. Ηρεμώ στον ίσκιο των δέντρων. Αφουγκράζομαι τα μυστικά των πουλιών.

Τετάρτη 24

Πριν τη Ζαχάρω, βρίσκομαι να ποδηλατώ μέσα από το υπέροχο πευκοδάσος του Καϊάφα. Βλέπω τρεις ποδηλάτες που έρχονται από την αντίθετη κατεύθυνση. Σταματώ. Σταματούν. Είναι αμερικάνοι, καλοθρεμμένα τρυφερά παιδιά του γυμναστηρίου. Έχουν κάτι θηριώδη ποδήλατα και κουβαλάνε μαζί τους ένα ατελείωτο νοικοκυριό. Χωρίς πολλά-πολλά μού λένε ότι είναι μπίζνεσμεν, ότι ήρθαν για δυο βδομάδες για διακοπές στην Ελλάδα με το αεροπλάνο, οι δυο τους ξεκινούν και ο τρίτος βγάζει στα γρήγορα από ένα τσεπάκι πρόχειρο μια κάρτα της επιχείρησης, μού τη δίνει στο χέρι και εξαφανίζεται κι αυτός στο λεπτό.

(Χωρίς να κοιτάξω καλά-καλά την κάρτα, τη σκίζω και συνεχίζω. Στο διάβολο, ανόητες δολαριομηχανές.)

Στην Κυπαρισσία συναντώ έναν φίλο από τα φοιτητικά χρόνια της Θεσσαλονίκης. Πόσο πλουτίζει το ταξίδι σου όταν βρίσκεις παλιούς φίλους!

Μυρίζει έντονα μάραθος. Γιατί; Βρίσκομαι σε έναν τόπο κυριολεκτικά γεμάτο από αυτό το φυτό. Μάραθα είναι φυτρωμένα παντού, αρχίζοντας από τις άκρες του δρόμου. Και το όνομα του χωριού: Μαραθόπολη!

Το βράδυ είμαι κατασκηνωμένος στην γραφική Μεθώνη, πλάι στη θάλασσα. (Σημάδι του χρόνου: Αυτό το σημείο του χρόνου και του χώρου μέλλει να το θυμάμαι για πάντα, γιατί μετά από χρόνια όταν βρέθηκα ξανά εδώ, η κατάρα του μαζικού τουρισμού θα τα έχει όλα ισοπεδώσει. Το σημείο με το γρασίδι όπου τώρα ελευθώνω το σώμα μου στις χάρες του ήλιου και του αέρα, θα έχει γίνει ένα απρόσωπο και βρώμικο κάμπινγκ. Βρώμικη άσφαλτος και τσιμέντο, τόπος γεμάτος σκουπίδι και σκατό.)

Πέμπτη 25

(Ας ξανακάνω το ίδιο πήδημα στον χρόνο: ούτε ο γραφικός στενός χωματόδρομος μετά την Μεθώνη θα γλυτώσει από την ίδια κατάρα.)

Το βράδυ με βρίσκει στο Πεταλίδι. Μερικά παιδιά βρίσκουν τη σκηνή μου πρόσφορη για ένα καλό παιχνίδι.

Παρασκευή 26

Μέσω Χώρας, γύρισα στην Κυπαρισσία. Με το φίλο μου επισκεπτόμαστε στη Μουρατάδα ένα υπέροχο δάσος αριάς.

Σάββατο 27

Ανεβαίνω πάλι προς τα βόρεια, προς τον Πύργο. Επισκέπτομαι τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας. Πρώτη φορά έρχομαι. Μετά τον αρχαιολογικό χώρο, με περιμένει το Μουσείο και ο Ερμής. Ταξίδι σημαίνει και πολιτισμός. Όταν βγαίνω έξω, συναντώ έναν άλλο αμερικάνο τουρίστα με το φορτωμένο ποδήλατό του. Αυτός ευτυχώς δε μοιάζει με τους άλλους. Όταν του λέω προς τα πού κατευθύνομαι, μού λέει με πολύ-πολύ ύφος ότι η διαδρομή μέχρι την Τρίπολη είναι «veeeeery hilly!» Και βρήκε λέει και γλιστερούς δρόμους λόγω βροχής. Και σαν απόδειξη για όλα αυτά μού προτείνει με καύχηση το χέρι του. Ο αγκώνας και ο βραχίονάς του είναι φαγωμένος από ένα γερό πέσιμο.

Η διαδρομή Ολυμπία-Τρίπολη - πραγματικά όπως ακριβώς ο αμερικάνος το είπε - είχα την ευκαιρία και μόνος μου να διαπιστώσω ότι είναι απλώς καταπληκτική! Είναι η ομορφότερη διαδρομή που έχω μέχρι σήμερα κάνει σε ελληνικό έδαφος! Απλώς συναρπαστική. Κάθε μέτρο της έχει λες και κάτι καινούργιο να σού δώσει.

Την κάθε σου στιγμή φτάνεις κάπου. Φτάνεις σε κάτι καινούργιο. Πεδιάδες, βουνά, λιβαδάκια, δέντρα, ανηφόρες, κατηφόρες, ρυάκια, πράσινο, χωράφια, δάση, βράχια, γέφυρες, χωριουδάκια, στροφές, ποταμάκια, βρύσες... Κι ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Ό,τι μπορεί ένας ταξιδευτής να βρει στο δρόμο του.

Για το βράδυ είμαι κατασκηνωμένος στο Λευκοχώρι. Ένα μικρό ήσυχο χωριό που ο χάρτης μου δεν το έχει, κάπου μεταξύ Σταυροδρομίου και Λαγκαδιών.

Νοιώθω πολύ πλούσιος, χάρη στη διαδρομή που έκανα σήμερα. Είμαι γεμάτος δύναμη και μια μεστή γαλήνη.

Η άνοιξη γύρω μου γιορτάζει. Ακριβώς πάνω από το κεφάλι μου, ήρθε στο κλαδί της μικρής λεύκας ένα πολύ φιλικό αηδόνι που δε λέει να σταματήσει. Πάντα όταν με πλησιάζει τόσο πολύ κοντά ένα πουλί χωρίς να με φοβάται, νιώθω μεγάλη τιμή.

Κυριακή 28

Τι υπέροχο ξύπνημα! Το αηδόνι εδώ είναι πάλι και λέει τα δικά του. Με κοιτάζει από κοντά και συνεχίζει το τραγούδι απτόητο!

Το υψόμετρο με αναζωογονεί. Οι δυνάμεις μου βρίσκονται στο κατακόρυφό τους. Και σήμερα, ακολουθεί η συνέχεια της υπέροχης χθεσινής διαδρομής. Αυτό που η μέρα μου άφησε ως χαρακτηριστική μνήμη είναι η μεγάλη κατάβαση του Αχλαδόκαμπου. Μια γρήγορη κατάβαση, που από άποψη ταχύτητας με εξίσωνε με τα αυτοκίνητα. (Κι άλλο πήδημα στο χρόνο: υπόσχομαι στον εαυτό μου ποτέ να μην περάσω από τον καινούργιο δρόμο Κορίνθου-Άργους.)

Στις 15:15 έφτασα στο σιδηροδρομικό σταθμό του Άργους. Για να μην τελειώσει άσχημα ένα ωραίο ταξίδι, αποφασίζω να γυρίσω στην Αθήνα... με το τραίνο. Για να αποφύγω τα δυτικά προάστια!

Όλο αυτό το ταξίδι ήταν μια πολύ ευχάριστη και αναζωογονητική εμπειρία. Χάρη στη σωστή οργάνωση και τον εξοπλισμό που είχα μαζί μου, σε συνδυασμό με την πείρα που εύκολα απέκτησα, η ζωή μου ήταν πολύ εύκολη και ξεκούραστη. Οι μέρες διαδέχονταν η μια την άλλη με αμείωτο ενδιαφέρον.

Ενα άλλο πολύ σημαντικό που γνωρίζω καλά πια: άλλο πράγμα η παθητική ξεκούραση και άλλο η ενεργητική ξεκούραση. Στην πραγματικότητα, η έννοια «κούραση» απέκτησε μια για πάντα ένα διαφορετικό περιεχόμενο και νόημα, ριζικά διαφορετικό από αυτό που ο περισσότερος κόσμος εννοεί όταν λέει αυτή τη λέξη. Όταν γνωρίζεις το μυστικό της ορθής άσκησης, μέσα από τη σωματική δραστηριότητα κουρασμένος ποτέ δεν θα νοιώσεις όσο κι αν «κουραστείς». Και είναι αυτή μια ασύγκριτη αίσθηση: να είσαι συνεχώς σε ψυχοσωματική εγρήγορση - γιατί πρέπει να φροντίζεις διαρκώς τον εαυτό σου από κάθε πλευρά - κι ωστόσο να νοιώθεις τόση ενέργεια!

Σ΄ αυτό το ταξίδι έκανα ένα πείραμα με τη διατροφή μου. Απέκλεισα τα κρέατα και επίσης ο,τιδήποτε γλυκό (γρήγορα σάκχαρα). Η διατροφή μου ήταν ιδιαίτερα απλή και λιτή. Δεν έπαψα να αισθάνομαι δυνατός σαν ταύρος. Απέκτησα άμεση εμπειρία του τι σημαίνει λιτή διατροφή και δύναμη. Κατάλαβα - αυτό είναι το μεγάλο κέρδος - ότι όταν υπάρχει ποιοτικά σωστή διατροφή και σωστός τρόπος ζωής, ο οργανισμός έχει πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα να παραμένει υγιής μέσα σε σημαντικά ευρύτερο φάσμα μη-ευνοϊκών (θεωρητικά) συνθηκών. Κέρδισα μια θαυμάσια αποτοξίνωση. Φτάνοντας στο Άργος έκανα το πείραμα: αγόρασα ένα πακετάκι μπισκότα από αυτά που πάντα έτρωγα και ήταν από τα τρόφιμα που στο ταξίδι αυτό είχα εξ αρχής αποκλείσει. Αυτό που συνέβη ήταν καταπληκτικό: μόλις το έβαλα στο στόμα, το έφτυσα από αηδία! Αποτοξίνωση λοιπόν δεν είναι το να μην τρώς τις αηδίες που δεν πρέπει, αλλά το να μην θέλεις να τα φας.

Σε 22 μέρες έκανα 1550 χιλιόμετρα. Με άριστη υγεία και ευεξία. Εικοσιδύο μέρες που με έκαναν λίγο πιο δυνατό. Λίγο πιο πλούσιο.