1600 χλμ. για την Οικολογία



Δαδιά, Νομός Έβρου, 25 Αυγούστου του 2000: είναι ένα φωτεινό ήσυχο πρωινό, με αραιή συννεφιά, καιρός ό,τι πρέπει για ποδήλατο. Δεκατέσσερις άνθρωποι, που μόλις το προηγούμενο βράδυ γνωριστήκαμε στο ραντεβού μας στον Οικοτουριστικό Ξενώνα του Δάσους της Δαδιάς, καβαλάμε τα ποδήλατά μας και στην πρωινή δροσιά ξεκινάμε. Το αποψινό βράδυ, μετά από τα 75 πρώτα χιλιόμετρα, θα το περάσουμε στην Αλεξανδρούπολη.

Αρχαία Ολυμπία, Νομός Ηλείας, 10 Σεπτεμβρίου, μεσημέρι: μια ομάδα από 25 περίπου ποδηλάτες φτάνει έξω από το Δημαρχείο. Στα ποδήλατά τους έχουν σκόνη από όλη την Ελλάδα. Στα πόδια τους έχουν 1650 χιλιόμετρα. Στη μνήμη τους έχουν 16 μέρες και 16 νύχτες. Μέρες γεμάτες μεσογειακό, ελληνικό φως, νύχτες γεμάτες αστέρια, αρώματα, ήχους, εμπειρίες της ελληνικής γης. Και η ψυχή τους είναι γεμάτη ποδήλατο, γεμάτη φύση, γεμάτη ιστορία, γεμάτη ανθρώπινη επαφή, γεμάτη πολιτισμό.

Στο ξεκίνημα της "χιλιετίας της οικολογίας", το οικολογικό πρόβλημα παραμένει το μεγαλύτερο ζήτημα, γιατί αφορά στην ίδια μας την επιβίωση. Το μήνυμα της "1ης Ποδηλατοπορείας για το Περιβάλλον και τη Ζωή" ήταν και παραμένει επίκαιρο. Το ποδήλατο επαναφέρει τις οικολογικές αξίες όσο τίποτε άλλο. Το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων, με τις 47 οργανώσεις του διάσπαρτες στην επικράτεια, έδωσε το υπόβαθρο για την επιτυχία του γεγονότος. Ο στόχος της πρώτης φετινής πορείας ήταν διπλός: να στρέψει την προσοχή των τοπικών κοινωνιών στα οικολογικά προβλήματα (τοπικά και γενικά) και να προωθήσει τη χρήση του ποδηλάτου στην ελληνική πραγματικότητα.

Για τον καθένα μας η πορεία ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Ήταν μια αξέχαστη περιπέτεια, ένα πραγματικό παραμύθι. Μεγάλη τύχη να κάνεις ποδήλατο για 10 ώρες τη μέρα δίπλα στον Σπύρο Καφαλίδη από τις Σέρρες! Βλέποντάς τον στα 73 χρόνια του να μην τον σταματά καμμιά ανηφόρα, παίρνεις πολλή δύναμη. Ή με την Ανθή των 60 χρόνων απ΄ τα Γιάννενα! Το χαμόγελό της σε έκανε να χαίρεσαι που είσαι άνθρωπος. Ή με τον 13χρονο Αλέξη από τη Βέροια, να σού θυμίζει ότι είσαι και συ παιδί! Όλοι μια παρέα, παίρναμε δύναμη ο ένας απ΄ τον άλλο. Πρώτοι το πρωί έβγαιναν από τις σκηνές οι "μικρότεροι". Ο Σπύρος πήγαινε περίπατο, η Ανθή έφερνε σύκα στην αγκαλιά της για το πρωινό. Παρότι ξυπνούσαμε νωρίς, δε μας ενοχλούσε, αντίθετα το κέφι και τα πειράγματα έπαιρναν και έδιναν όλη τη μέρα. Άνθρωποι που δε γνωριζόμασταν μέχρι χτες γίναμε φίλοι για πάντα.

Αληθινοί ταξιδευτές, ανακαλύψαμε πάλι τη μαγεία του ταξιδιού. Περάσαμε από κάμπους, από δάση, βουνά, λίμνες, παραλίες. Από μέρη όπως η λιμνοθάλασσα του Πόρτο Λάγος, το σπήλαιο του Μααρά, τα στενά του Νέστου, η πανέμορφη Κερκίνη, η Δοϊράνη, η Κάρλα, η βόρεια Πελοπόννησος, το δάσος της κουκουναριάς στη Στροφιλιά. Νοιώσαμε το κέντρισμα του ήλιου στο δέρμα μας. Το φρέσκο αγέρι χάιδεψε τα πρόσωπά μας. Το ψιλόβροχο δρόσισε τα μάγουλα και τις ψυχές μας. Χαρήκαμε τα αγαθά της γης, σύκα, σταφύλια, βατόμουρα… Αφήσαμε τα ελληνικά τοπία, τα χρώματα, τις θάλασσες, τους ουρανούς, τις φρέσκες μυρωδιές της γης, τις εικόνες να ζωγραφιστούν στη μνήμη μας, παρακαταθήκες μέχρι να ξαναβρεθούμε κάποτε για κάτι που ξέρουμε ότι θα είναι τόσο παλιό αλλά και τόσο καινούργιο.

Μέσα από τα χωριουδάκια στην ύπαιθρο και τις πόλεις, χαιρετήσαμε όσους βρήκαμε στο δρόμο μας. Απολαύσαμε τη φιλοξενία που μας χάρισαν. Κάναμε ποδήλατο δίπλα σε μεγάλους και παιδιά που μας συνόδεψαν. Ποδηλατίσαμε μαζί με τον καβαλάρη από τους Φιλίππους, αυτόν που, στα χνάρια του Λάμπου του Φιλιππησίου (που στα 300 π.Χ. κατέβηκε μόνος μέχρι την Ολυμπία με το άρμα και τα άλογα και νίκησε στο αγώνισμα του τέθριππου) μας ξεπροβόδισε για το ίδιο μέρος, καβάλα σε ένα υπέροχο κατάμαυρο άτι. Νοιώσαμε τη ζεστασιά των ανθρώπων.

Η υποδοχή στις πόλεις και τα χωριά από όπου περάσαμε ήταν κάτι που κανένας δεν περίμενε. Οι Δήμοι κατά μήκος της διαδρομής ζητούσαν να περάσουμε από τον τόπο τους. Μάς ξεναγούσαν, μάς ενημέρωναν για τα προβλήματά τους. Μάς πρόσφεραν φαγητό, τρόφιμα, νερό, διαμονή για το βράδυ. Κι όταν μάς πρόσφεραν ξενοδοχείο, προτιμούσαμε την κατασκήνωση. Προτιμούσαμε την ελληνική φύση.

Η αποδοχή των οικολογικών μηνυμάτων από τις τοπικές αρχές και τους πολίτες μας έδωσε κουράγιο. Μακριά από τους μύθους των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η επαφή μας με τον κόσμο έδειξε ότι η κοινωνία είναι ευαισθητοποιημένη, ζητά πληροφόρηση για τα γενικά οικολογικά ζητήματα και έπειτα από όλα αυτά δεν αδιαφορεί αλλά ζητάει λύσεις. Στα τοπικά μαζικά μέσα η πορεία πέρασε στα πρώτα θέματα. (Όχι όμως και στα κεντρικά!) Στις πρωτεύουσες των νομών γινόταν σχετικές εκδηλώσεις, όπου χαρίζαμε ποδήλατα στο Δήμαρχο, το Νομάρχη και τον Περιφερειάρχη και τους προτείναμε να μάς ακολουθήσουν.

Οικολογία και ποδήλατο έγιναν ένα. Ποδήλατο σημαίνει ανακούφιση των αστικών κέντρων, σημαίνει υγεία, σημαίνει περιβάλλον, σημαίνει οικονομία, σημαίνει αισθητική απόλαυση, σημαίνει ταξίδι, σημαίνει ανθρώπινη επαφή, σημαίνει πολιτισμός.

Στην κατάληξη της πορείας, μια σύντομη ημερίδα μετέφερε στους λίγους που παραβρίσκονταν το μήνυμα για το Περιβάλλον τη Ζωή και την Ειρήνη. Η πολιτιστική μας κληρονομιά συνιστά ένα αδιάσπαστο στοιχείο του περιβάλλοντος και η Ολυμπία αξίζει να γίνει κάτι περισσότερο από ένα σύμβολο ειρήνης μεταξύ των ανθρώπων. Μπορεί και πρέπει να γίνει ένα σύμβολο ειρήνης του ανθρώπου με το Περιβάλλον, ως επιστροφή στις αξίες της Φύσης και της Ζωής.

Με τον όρο "Περιβάλλον" εννοούμε το φυσικό κεφάλαιο, το κοινωνικό κεφάλαιο και το πολιτιστικό κεφάλαιο. Η χώρα μας είναι πολύ πλούσια σε αυτά, γι΄ αυτό και αποτελεί παραδοσιακό τουριστικό προορισμό. Ο σύγχρονος άνθρωπος, κουρασμένος από τη ζωή στις σύγχρονη πόλη, έχει μεγάλη ανάγκη από το περιβάλλον αυτό. Το μεσογειακό κλίμα, η φύση και η ιστορία του τόπου μας τον κάνουν χώρο ιδανικό για την ανάπτυξη της ποδηλατοκίνησης. Το ποδήλατο είναι το καταλληλότερο μέσο προσέγγισης προς το περιβάλλον και το αποτελεσματικότερο μεταφορικό μέσο για την προστασία των οικοσυστημάτων και του πολιτισμού. Σήμερα ο εναλλακτικός τουρισμός σταδιακά παίρνει τη θέση του μοντέλου του μαζικού τουρισμού και η πολιτεία έχει καθήκον να τον υποβοηθήσει, επειδή αυτό θα συμβάλει στην προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας. Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να γίνει η χώρα της οικολογίας και του ποδηλάτου. Ζούμε στη χώρα του πολιτισμού και το ποδήλατο παράγει πολιτισμό.

Με το ποδήλατο το ταξίδι δεν είναι μετακίνηση, είναι εμπειρία. Την κάθε σου στιγμή, φτάνεις εκεί που βρίσκεσαι. Χωρίς την ταχύτητα, κερδίζεις τον χαμένο χρόνο. Και τον κερδίζεις για πάντα.

Τα προβλήματα τα δημιουργούμε εμείς, η κοινωνία είμαστε εμείς, ο πολιτισμός είμαστε εμείς, η οικολογία είμαστε εμείς. Είναι απαράδεκτο χώρες πυκνοκατοικημένες και με αντίξοο κλίμα όπως στη Βόρεια Ευρώπη, να έχουν μεγάλη ποδηλατοκίνηση και εμείς, η χώρα του ήλιου, με αυτό το υπέροχο φως, με τέτοια κοινωνικότητα, με τέτοιο πολιτισμό, με τέτοια ιστορία, με τέτοιο πλούσιο περιβάλλον, να είμαστε συλλέκτες των αρνητικών ρεκόρ σε όλα αυτά! Ας πάψουμε τη γκρίνια - το εθνικό μας σπορ! – κι ας περάσουμε από την αντίδραση στη δράση.

Ας το ξαναπούμε: Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να γίνει η χώρα του ποδηλάτου και μπορεί και πρέπει να γίνει η χώρα της οικολογίας.

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Χωρίς σχόλια...
Ελπίζω να δω με το ποδήλατό μου ένα τέτοιο γεγονός..