Έξω οι ποδηλάτες από τους δρόμους!

Ένας εναλλακτικός τίτλος αυτού του κειμένου θα μπορούσε να είναι "Money the root af all evil στη χώρα του ΣΓ". Κλασική ρήση, η ρίζα όλου του κακού το χρήμα, αλλά τι σχέση μπορεί να έχει με το ποδήλατο; Λίγη υπομονή, όλα θα εξηγηθούν.

Κατά τη γνωστή ρήση του Σεφέρη -παρόλο που την είπε με μια άλλη έννοια, όχι όπως συχνά ερμηνεύεται- o Σεφέρης πληγωνόταν από την Ελλάδα όπου να ταξίδευε. Αναρωτιέμαι τι θα έλεγε σήμερα ο Σεφέρης αν ταξίδευε σε αυτή τη χώρα! Αν την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2008 μεσημέρι ξεκινούσε μαζί μου με το ποδήλατό του για ένα σύντομο ταξίδι δύο ημερών στην Κεντρική Ελλάδα. Το πρόγραμμα της μέρας έχει λοιπόν το κομμάτι Αλμυρός - Λαμία. Ασφαλώς η Εθνική δεν είναι καθόλου ευχάριστη για έναν ποδηλάτη, ωστόσο δεν υπάρχει εναλλακτικός δρόμος. Ευτυχώς η κίνηση λίγη, ο καιρός υπέροχος, όλα καλά. Ένα περιπολικό με σταματά, και οι ατυνομικοί είναι σαφείς: το ποδήλατο απαγορεύεται, πρέπει να βγω από το δρόμο στην πρώτη έξοδο! Και από πού να πάω; Δεν ξέρουν και δεν είναι υποχρεωμένοι να ξέρουν!

Σε δέκα λεπτά, διαπιστώνω ότι με ακολουθεί ένα βαν με αναμένα φώτα. Ο οδηγός με σταματά στο πρώτο πάρκινγκ. Είναι σαφής: πρέπει να βγω από το δρόμο. Το βαν γράφει "ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε." ή κάπως έτσι. Ερώτηση: από πού να πάω; Απάντηση: δεν ξέρω. Επειδή είναι πρακτικά αδύνατο να βρω παράδρομο τον παρακαλώ αν μπορεί να με πάρει μέχρι την έξοδο του δρόμου στον οποίο και περιπολεί. Ειλικρινής, και συζητήσιμος. Στο μισάωρο αυτής της βόλτας θα μάθω μερικά πράγματα για τους αυτοκινητόδρομους της χώρας μου. Κι εγώ απορούσα γιατί το φθινόπωρο που πέρασα από εδώ δεν είχα πρόβλημα. Πρόσφατα ανέλαβαν τους αυτοκινητόδρομους ιδιωτικές εταιρείες. Και τα διόδια μαζί φυσικά! Πάνε κι αυτά. Το πρώην ταμείο εθνικών οδών το φάγανε κι αυτό. Εντάξει, θα πιστεύαμε ποτέ ότι σε μια χώρα "καπιταλιστική" θα γλίτωνε δημόσιος φορέας από τη λύσσα εναντίον οτιδήποτε του δημοσίου; Γιατί λεφτά να καταλήγουν στο δημόσιο όταν υπάρχει η δυνατότητα να φαγωθούν;

Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς λοιπόν απαγορεύεται στον κλειστό αυτοκινητόδρομο οτιδήποτε κινείται με ταχύτητα κάτω των 50 χλμ./ώρα. Βέβαια αφού τα κάρα καταργήθηκαν, τι κινείται με τέτοια ταχύτητα; Μόνο το ποδήλατο. Βέβαια απαγορεύουν τον ποδηλάτη "για την προστασία του καθώς είναι επικίνδυνο". Ερώτημα: αν μετρήσουμε τα τελευταία 10 χρόνια πόσα ατυχήματα έγιναν με αυτοκίνητα και πόσα με ποδήλατα, ποια είναι τα περισσότερα; Αν θέλουμε λοιπόν να περιορίσουμε τα ατυχήματα ας απαγορεύσουμε όχι τα ποδήλατα αλλά τα αυτοκίνητα.
Αυτό δείχνει, ότι η πραγματική τους πρόθεση και δεύτερη σκέψη πίσω από αυτόν τον κανονισμό δεν είναι το ενδιαφέρον μην πάθει τίποτα ο ποδηλάτης αλλά να φύγουν από το δρόμο τα ποδήλατα για να μην ενοχλούνται τα αυτοκίνητα.

Σάββατο μεσημέρι, ξεκινώ από Θερμοπύλες για Δομοκό. Ρωτάτε πώς έφτασα Θερμοπύλες; Μάλλον επειδή σήμερα όλοι οι τροχονόμοι του νομού είναι... στην άλλη λωρίδα και δεν με είδε κανείς τους. Φυσικά παντού γίνονται τα γνωστά ελληνικά σισύφεια έργα. Παντού έργα! Χιλιάδες τόνοι τσιμέντο, τεράστιες γέφυρες, αερογέφυρες, μπάζα, φορτηγά, σκόνη, κομμένες λωρίδες κυκλοφορίας, τροχονόμοι, σφυρίγματα, σειρήνες, ρύπανση, θόρυβος, νεύρα, μια κόλαση όλος ο τόπος. Και το εντυπωσιακό: η λωρίδα προς Λαμία (προς βορρά) φουλ με τους γιωταχήδες σημειωτόν κολλημένους ο ένας πίσω από τον άλλον. Μια στρατιά ΙΧ στη μέση του πουθενά να πηγαίνει με ταχύτητα ακινησίας. Την Κυριακή το απόγευμα θα γίνεται το ακριβώς ανάποδο - κι αυτό γίνεται κάθε Σάββατο και Κυριακή!

Ένας τροχονόμος με σταματά. Ιδού η στιχομυθία:
-Απαγορεύεται στην Εθνική, κινδυνεύεις.
-Ευχαριστώ, ούτε εμένα μου αρέσει αλλά από πού να πάω, υπάρχει άλλος δρόμος;
-(Σήκωμα ώμων.)

Με σταματά κι άλλος τροχονόμος:
-Speek english?
-Έλληνας είμαι.
-Να βγεις από το δρόμο.
-Και από πού να πάω;
-Από κάποιο δρόμο δίπλα (δείχνοντας ένα χωματόδρομο που σταματά μερικά χωράφια παρακάτω).

Απόγευμα πια, ανηφορίζω για Δομοκό. Μετά τη Λαμία, τα βουνά ξεσκίζονται για να διαπλατυνθεί ο δρόμος. Γκάκα-γκάκα κάτι τεράστιες μπουλντόζες σπάζουν βράχια, η σκόνη σύννεφο. Πριν από αρκετά χρόνια πέρασα από αυτό το βουνό. Ήταν πολύ διαφορετικά, ένας ορεινός γραφικός δρόμος που ελίσσονταν μέσα στο όμορφο δάσος. Τώρα βλέπω έναν άχαρο και αντιπαθητικό μεγάλο δρόμο, που έγινε αφού ισοπεδώθηκε το βουνό, ώστε να επιτρέπει μεγάλες ταχύτητες (μεγάλες ακτίνες καμπυλότητας).

Πεδιάδα Ξυνιάδας, πριν το Δομοκό: κι εδώ κατασκευάζεται ένας τεράστιος δρόμος. Ο μισός δρόμος είναι κλειστός, ο άλλος μισός διαθέσιμος και για τα δύο ρεύματα. Οι νταλίκες γλείφουν τον ώμο σου, και ο αέρας σε τινάζει δεξιά αριστερά. Κάθε νταλίκα και μια ευχή για επιβίωση.

Πριν από μερικές μέρες, η κυβερνησάρα μας "πέρασε" το νέο ασφαλιστικό. Έπεσε κομματική πειθαρχία, καθότι τα θέματα που σχετίζονται με τη ρεμούλα δημόσιου χρήματος είναι "κρίσιμα". Κοιτάτε, λένε οι κακές γλώσσες "οι εργολάβοι κυβερνάνε αυτή τη χώρα" αλλά εγώ δεν είμαι κακός και δεν ακούω κακίες. Ανοησίες, όταν αυτοί οι δυο ταυτίζονται η κυβέρνηση κυβερνάει. Τι θέλουν αυτοί; Χρήμα. Πού θα το βρουν; Κλασικά πράγματα, δημόσια έργα: στήνουμε εταιρείες και παίρνουμε δουλειές. Ποια έργα αφήνουν μεγάλα κέρδη και δεν τελειώνουν ποτέ; Οι δρόμοι. Πώς θα φτιάξουμε περισσότερους δρόμους; Προωθώντας το ΙΧ και διευκολύνοντας τον Σαπιοκοιλιά Γιωταχή (ΣΓ) να μετακινείται ασταμάτητα με τη λαμαρίνα του για ψύλλου πήδημα. Όπως λέει το παλιό δημώδες άσμα, αμέτρητοι ΣΓ καθημερινά σε αυτή τη χώρα καβάλα παν στην εκκλησιά καβάλα προσκυνάνε. Ακόμα και μέχρι για τσιγάρα στο περίπτερο στη γωνία.

Χώρια βέβαια και ο υπόλοιπος κύκλος του χρήματος: βιομηχανία, εταιρείες, έμποροι, μαγαζιά, ατυχήματα, ασφαλιστικές, γραφειοκρατία, καύσιμα, σέρβις, ανταλλακτικά, συνεργεία, άδειες, ΚΤΕΟ, φόροι, πρόστιμα, εταιρείες πάρκινγκ, κλπ. κλπ. κλπ. Οι ποδηλάτες "χαλάνε την πιάτσα" γιατί αμφισβητούν την κυριαρχία του ΙΧ, και θυμίζουν στον ΣΓ ότι αν κάτσει να υπολογίσει ως μη-ηλίθιος πόσο τού κοστίζει η λαμαρίνα του θα έπρεπε να την αφήνει συχνότερα στο παχνί της. Τώρα ξοδεύει το ένα τέταρτο του εισοδήματός του για το σαράβαλό του, και δεν πρέπει να ξυπνήσει, άσε τον σκλάβο να δουλεύει και να κοιμάται. Απλή λογική. Τα καλά και συμφέροντα.

Κάθε σαββατοκύριακο, και ΠΣΚ ("παρασκευοσαββατοκύριακο", φοβερή νεοελληνική γλωσσοπλασία!), γιορτή, αργία κλπ. οι δρόμοι γίνονται μια κόλαση. Οι ορδές των ΣΓ ξεχύνονται από τα αστικά κέντρα σε όλη τη χώρα. Αυτοί χρειάζονται δρόμους. Όλο και περισσότερους δρόμους! Φτιάξτε δρόμους. Με κάθε κόστος. (Και τι κόστος!) Και στις πόλεις υπονομεύουνε τα δημόσια μέσα μεταφοράς για να μην σπάσει η κυριαρχία του ΙΧ και χάσουνε λεφτά. Τα φιλαράκια οι πολιτικοί δουλεύουν καλά, τους δίνουν εντολές και λεφτά. Δείτε ότι οι υπουργοί δημοσίων έργων είναι οι μακροβιότεροι καθώς έχουν γερά αφεντικά.

Ναι, ζούμε στη χώρα του Σαπιοκοιλά Γιωταχή (ΣΓ). Όλα για την υποκουλτούρα του ΙΧ. Δείτε πώς διαφημίζουν οι εταιρείες αυτοκινήτων τα προϊόντα τους: το ΙΧ δεν λανσάρεται πια ως χρηστικό αντικείμενο αλλά ως αντικείμενο ηδονής και κοινωνικού στάτους. Όλα για την άνεση, όλα για την ευκολία του ΣΓ, στο εύκολο και κατηφορικό δρόμο της κακίας και όχι το δρόμο της αρετής. Ναι, ότι θέλει το πόπολο. Ο λαϊκισμός της αυτοκίνησης: φτιάξτε δρόμους για να μετακινείται διαρκώς ο ΣΓ με το ΙΧ του. Τώρα, αν οι δρόμοι σακατεύουν τον τόπο, αν αλλάζουν πλήρως της υδρολογία της γης (αλλαγή ροής νερών, διάβρωση, πλημμύρες κλπ.), αν καταστρέφουν την αισθητική της όμορφης πατρίδας μας, αν η ποιότητα των έργων και οι μελέτες είναι για τα μπάζα (στην κυριολεξία!) και ο ένας εργολάβος παραλαμβάνει την κουτάλα από τον άλλον με "εργολαβίες σκούπα" για να αδειάζουν συνεχώς τα δημόσια ταμεία και να γεμίζουν οι τσέπες τους, αν το ΙΧ σακατεύει και τις πόλεις, αν δηλητηριάζεται η ατμόσφαιρα, αν ακριβοπληρώνουμε ως χώρα τα καύσιμα, αν ακριβοπληρώνουμε όλη αυτή την τεχνολογία, αν τσιμεντάρουμε τη χώρα, αν καταστρέφουμε το περιβάλλον, αν μένουν χιλιάδες νεκροί και σακάτηδες κάθε χρόνο, αν γκετοποιούνται οι αστικές περιοχές με τη διέλευση δρόμων, αν με τις ανάγκες για πάρκινγκ καταστρέφονται τα χωριά και οι υπαίθριοι και παραδοσιακοί χώροι, αν αν αν... αυτά είναι ασήμαντες λεπτομέρειες. Στην πραγματικότητα είναι κι αυτά επιθυμητά, γιατί όσο αρρωσταίνει ο κόσμος τόσο θα κερδίζουμε και από τον "τομέα της υγείας" και τους άλλους "τομείς". Όσες περισσότερες καταστροφές γίνονται τόσες περισσότερες και οι ευκαιρίες για νέα κέρδη αφού κάθε πρόβλημα θα απαιτεί και τις "λύσεις" του. Vive le capitalisme (να ο τίτλος και στο γαλλικό.)

Το επόμενο βήμα θα είναι να πουν: "επειδή το να κυκλοφορείτε με ποδήλατο είναι επικίνδυνο για τη σωματική σας ακαιραιότητα, απαγορεύεται η κυκλοφορία των ποδηλάτων σε όλους τους ασφαλτόδρομους της χώρας". Πόσο θα ήθελαν να το πουν ευθέως... Βρε αλήτες εσείς δεν δημιουργείτε και συντηρείτε αυτή την αρρωστημένη κατάσταση; Κάθε ποδηλάτης είναι γι΄ αυτούς χαμένα λεφτά! Ετοιμαστείτε να το ακούσετε σε αυτή τη χώρα που κυβερνάνε λαμόγια, καθίκια, ρουφιάνοι, ημέτεροι, μιζαδόροι, και διεφθαρμένοι. Και για τις πόλεις θα χρησιμοποιήσουν αυτό το καταπληκτικό πρόσημα: "επειδή κινδυνεύετε στους δρόμους αφήστε τα ποδήλατα και πάρτε αυτοκίνητα, εμείς σας φτιάχνουμε δρόμους να πηγαίνετε μέρα-νύχτα όπου θέλετε". Αν οι πολίτες αυτή της χώρας τα ανέχονται αυτά και δεν αντιδρούν, είναι άξιοι της μοίρας τους.

Μου φαίνεται ότι σε λίγο θα αρχίσω να ταξιδεύω σε άλλες χώρες, για να περνάω καλά και να μη με ενοχλεί κανένας. Σε όλες τις χώρες του κόσμου κάνουμε κάποια, έστω μικρά βήματα προς τα μπρος, εμείς γιατί κάνουμε βήματα προς τα πίσω; Εμείς δηλαδή είμαστε σύγχρονη ευρωπαϊκή και πολιτισμένη χώρα; Ακόμα και στο Τιμπουκτού να πας δεν θα σε ενοχλήσει κανείς και θα πάς όπου θέλεις. Πώς με τέτοια χάλια να έρθει τουρισμός στη χώρα; Τι υπηρεσίες και τι να απολαύσει ο ποδηλάτης ή ο ελεύθερος τουρίστας; Κάποτε πουλούσαμε τον ήλιο και τη θάλλασσα και μια πολυθρόνα στην παραλία, όταν όλοι πια τα πουλάνε αυτά εσύ τι να πουλήσεις παραπάνω; Αλλά σας καταλάβαμε πονηρούληδες. Κάψατε όλη τη χώρα, για να τα κάνετε όλα ρημαδιό και να χτίζετε μονάχα ξενοδοχεία για να έχετε μονοπώλιο τον κονσερβαρισμένο "τουρισμό high class" ατιμούληδες. Δεν θέλετε τον ακηδεμόνευτο τουρίστα που δεν αφήνει λεφτά μονάχα στις δικές σας τσέπες! Μας ξεσκίζουνε τον τόπο μας, κι εμείς πώς τα ανεχόμαστε όλα αυτά;

Ηθικά διδάγματα:
-Να διεκδικήσουμε το δικαίωμα στο δρόμο με κάθε τρόπο, και για κάθε δρόμο. Δεν παρακαλάμε, απαιτούμε το δικαιωμά μας της μετακίνησης ως πολίτες και δεν το διαπραγματευόμαστε.
-Να καταγγέλουμε σε κάθε ευκαιρία το αμαρτωλό κύκλωμα του ΙΧ και των συμφερόντων του - εταιρείες αυτοκινήτων κράτος φόροι κλπ.
-Να απαιτήσουμε να κατασκευαστούν παράδρομοι για ποδηλάτες σε κάθε δρόμο που θεωρείται "κλειστός αυτοκινητόδρομος ταχείας κυκλοφορίας". Οι ευρωπαϊκοί νόμοι (τους οποίους επικαλούνται) το απαιτούν, αλλά οι εταιρείες δεν το κάνουν απλά επειδή ρίχνουν όλο το βάρος στους μεγάλους δρόμους γιατί εκεί είναι τα χοντρά και γρήγορα λεφτά.

Τάδε έφη ένας ποδηλάτης που "γέρασε" πάνω στη σέλα του ποδηλάτου ταξιδεύοντας στην ελληνική γη για χιλιάδες χιλιόμετρα εδώ και τρεις δεκαετίες. Αλλά όταν κάποια πράγματα τα έχεις γνωρίζει και τα έχεις ζήσει από πρώτο χέρι σε πονάνε περισσότερο.