Friendship Ride - Φθινόπωρο του ΄87

Άνθρωποι και ποδήλατα

19 Οκτωβρίου - 2 Νοεμβρίου 1987 (αποσπάσματα)

Friendship Ride - πορεία φιλίας. Δώδεκα Αυστραλοί ξεκίνησαν από την Αγγλία, από εκεί όπου ξεκίνησαν λέει οι πρώτοι άποικοι για την Αυστραλία πριν από δυο αιώνες, και μετά από 12.000 χιλιόμετρα στη σέλλα του ποδηλάτου τους θα καταλήξουν έπειτα από 5 μήνες στη χώρα τους. Η Αυστραλία το 1988 γιορτάζει τα 200 χρόνια - «the Bicentennial». Έφτασε κάποιο πρωί στην Ομοσπονδία Ποδηλασίας ένα έγγραφο από Αυστραλία, που εξηγούσε τα σχετικά. Όμως αυτά δεν είναι πράγματα για νεοέλληνες γραφειοκράτες, και μαζί με κάποιο φίλο τσιμπήσαμε την υπόθεση.

Σκοποί της πορείας: να μεταφέρει το μήνυμα της τριπλής φιλίας, το μήνυμα των τριών Φ - Φιλία για τους λαούς, Φιλία για την υγεία, Φιλία για το περιβάλλον. Να διαδώσει την αναγκαιότητα για καλή θέληση. Να συναντηθούν και να πορευτούν μαζί με ποδηλάτες από τη Δυτική και Νότια Ευρώπη, την Νοτιοανατολική Ασία και την Αυστραλία, να μεταφέρουν με αυτόν τον τρόπο ένα άμεσο μήνυμα φιλίας από το Περθ, την Αδελαΐδα και την Μελβούρνη σε 20 μεγάλες πόλεις. Να καλέσουν τους πολίτες του κόσμου να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους και ν΄ αρχίσουν να ενδιαφέρονται για την υγεία τους, την απαλλαγή από το στρες και την επιστροφή σε έναν τρόπο ζωής απλούστερο, ανεπιτήδευτο και φυσικότερο. Να συνεισφέρουν στον προβληματισμό και τη δράση για την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος. «Ως Αυστραλοί, γιορτάζουμε τα διακοσάχρονα της πατρίδας μας και μεταφέρουμε μήνυμα φιλίας. Θέλουμε να μάθουμε για τον τρόπο ζωής σας, τους φόβους σας, τα όνειρα και τις ελπίδες σας. Ατενίζουμε το 21ο αιώνα με αισιοδοξία για έναν κόσμο ειρήνης, φιλίας και συναδέλφωσης των λαών, χωρίς τείχη, χωρίς εχθρότητες, με κατοχυρωμένο το δικαίωμα στη διαφορά. Είμαστε μέλη του ανθρώπινου γένους και η γη είναι το σπίτι μας, ας προστατέψουμε λοιπόν το γένος και την κατοικία μας.»

Ηλικίες: από 21 μέχρι 72. Ασχολίες: φοιτητές, εργάτες, γιατροί, υπάλληλοι, καθηγητές, δημοσιογράφοι κλπ.. Η μεγαλύτερη γυναίκα είναι 62, ο μεγαλύτερος άνδρας 72 χρονών. Ο Stan δηλώνει λάτρης του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Κάτι που με φέρνει σε δύσκολη θέση – πώς να τον δικαιώσεις;

Η πορεία θα αποτελέσει νέο ρεκόρ απόστασης από γκρουπ ποδηλατών. Τα έξοδα καλύπτονται αποκλειστικά από τους συμμετέχοντες ή πιθανούς βοηθούς καθ΄ οδόν. Τους άλλαξα τη διαδρομή, σχεδίαζαν το βασικό άξονα από Ηγουμενίτσα μέχρι Αθήνα μέσω Πάτρας αλλά τους αντιπρότεινα μια διαδρομή ασφαλώς πιο ενδιαφέρουσα. Θα καταφέρουν να βγάλουν σήμερα τα 100 χιλιόμετρα μέχρι τα Γιάννενα; Αν είναι τίποτα αργοτεμπέληδες εδώ θα πληρώσουν, την Ελλάδα θα τη θυμούνται και θα φτύνουν το γιακά τους. Μάλλον όμως όχι... έχοντας έρθει από το Λονδίνο θα έχουν ψηθεί. Χθες είχε εδώ ψιλόβροχο. Το τελευταίο πράγμα που θέλω στον κόσμο είναι τις επόμενες μέρες να έχει βροχερό καιρό. Οι Ινδιάνοι ήξεραν τον χορό της βροχής - εγώ που δεν ξέρω τον χορό της μη-βροχής τι να κάνω; Να το φέρρυ από Ιταλία, στην ώρα του. Η προκυμαία της Ηγουμενίτσας γεμίζει ποδήλατα. Αυτός θα πρέπει να είναι ο Σταν. Έφτασε χθες εδώ, για να αποφύγει ένα κομμάτι στην Ιταλία, επειδή σε ατύχημα τον χτύπησε αυτοκίνητο κι έσπασε πλευρό και είναι φρέσκο και πονάει! Δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους που βρέθηκαν κάποιοι στη χώρα αυτή να ενδιαφερθούν και να τους βοηθήσουν. Πάμε στο Ξενία της πόλης για πρόγευμα με τον δήμαρχο. Τέτοια υποδοχή πουθενά δεν συνάντησαν. Εύχομαι να γίνουν και καλύτερα πριν φύγουν από αυτή τη χώρα…

...

Στην κατηφόρα ο Λάρρυ οδηγεί σα δαίμονας. Αδύνατο να τον ακολουθήσω, παρόλο που το ποδήλατό μου είναι καλό ενώ το δικό του ένα σαράβαλο που δε θα καταδεχόταν να κλέψει ούτε γύφτος αν το έβρισκε πεταμένο στην ερημιά. Και είναι παραφορτωμένο, τι δεν έχει μαζί του...

...

Στις μεγάλες ανηφόρες κάποιος μένει μαζί με τη Μάργκαρετ. Η Μ. είναι 62 χρονών. Δεν ξέρω ελληνίδα που θα έκανε ποτέ κάτι ανάλογο.

...

Μετά το Βοτονόσι παίρνουμε τα ύψη, αρχίζει η μεγάλη ανηφόρα. Το απόγευμα έχει προχωρήσει. Ένας-ένας κινούμαστε στα βουνά, μακρινές φιγούρες. Φτάνω πίσω από τον Σταν. Ντρέπομαι να τον περάσω. Το απολαμβάνει. Θέλει να μάθει για αυτά τα βουνά. Στα δεξιά μας χάσκει η χαράδρα κάτω από το τεράστιο Περιστέρι με τους απρόσιτους δασωμένους όγκους. Τα αεικίνητα πόδια του Σταν, τα πόδια των 72 χρόνων, νευρώδη και σίγουρα παλινδρομούν. Ο Σταν ποτέ του δεν ήταν αθλητής, η δουλειά του καθηγητής πανεπιστημίου παρακαλώ. Έτσι και μού βρεις στην Ελλάδα ακαδημαϊκό με τη δυναμικότητα αυτού του εβδομηνταδυάχρονου, εμένα να με κάνεις με τα κρεμμυδάκια. Ο Τέρρυ μου είπε ότι ο Σταν έχει και girlfriend. Θα μου αρκούσε να γνωρίζω ότι στην ηλικία σου θα έχω το κουράγιο σου Σταν, κι ας μην έχω τις φιλενάδες σου.

Μετά από μια επίσκεψη στο Μέτσοβο, θα συναντηθούμε για κατασκήνωση στα λιβάδια. Ο Σταν έμεινε στο Μέτσοβο, γιατί το πλευρό του πονάει αν κοιμηθεί σε σκληρή επιφάνεια. Το βράδυ είναι πολύ όμορφο. Είμαστε κατασκηνωμένοι κοντά στο δάσος, στο φως των κεριών.

...

Κατάρα. Σύννεφα μαζεύονται. Εδώ ο καιρός αλλάζει γρήγορα και πρέπει να φύγουμε. Με τον Τζιμ και τον Gerard ανεβαίνουμε σε ένα λόφο. Προς τα ανατολικά, υπάρχει μια θέα υπέροχη, κάτω στο χάος φαίνεται ο δρόμος, εκεί κάτω θα είμαστε σε λίγο. Ο Τέρρυ ξεκινά και γυρίζει πανικόβλητος. Πρέπει να ντυθούμε καλά - «absolutely freezing». Έχω αρκετές φορές ποδηλατήσει αυτή την ανηφόρα, αλλά ποτέ στην κατηφόρα. Ξεχύνομαι προς τα κάτω, αφήνω το ποδήλατο ασυγκράτητο.

Σταματάμε σ΄ ένα χάνι. Ενθουσιάζονται με την φασολάδα, έχει και γίγαντες στο φούρνο πραγματικά πεντανόστιμους. Τα πιάτα πηγαινοέρχονται άδεια προς τη μια κατεύθυνση και γεμάτα προς την άλλη. Ο Σταν γλείφεται. Και η υπόλοιπη κουζίνα συγκινεί τα μέγιστα μια ντουζίνα πεινασμένων Αυστραλών συν ένα. Επίσης και τα φρούτα που πουλούν στην άκρη του δρόμου για να βγάζουν το ψωμί τους από τους διερχόμενους γριές βλάχες. Είναι φιλικές και περίεργες με δαύτους τους ξένους.

...

Περιμένουμε στην Καλαμπάκα, ξαφνικά τι τρέχει; Πανζουρλισμός, αυτοκίνητα, φωνές, κλάξον, ποδηλάτες, στο πρώτο αυτοκίνητο κάποιος κραδαίνει δυο σημαίες, μια ελληνική και μια αυστραλιανή. Δεν πιστεύουμε στα μάτια μας. Ξεκινάμε όλοι, τα αυτοκίνητα εμπρός και πίσω και οι ποδηλάτες στη μέση για τα Τρίκαλα. Υπάρχει ατμόσφαιρα φιέστας. Ο Τζιμ βγαίνει στη μέση του δρόμου, παίρνει τις δυο σημαίες, τις στηρίζει στο σακίδιο του τιμονιού, βγάζει από το σακίδιο τα μήλα που πήρε από το χάνι (τουλάχιστον πέντε, διάολε δεν προλαβαίνω να τα μετρήσω) κι ενώ οδηγεί χωρίς χέρια το βαρυφορτωμένο ποδήλατό του παίζει στον αέρα τα μήλα στη μέση του δρόμου. Τι ζογκλέρ! Εισπράττει χειροκροτήματα. Φτάνουμε στην Ασκληπιού, τον κεντρικό δρόμο των Τρικάλων που είναι κλειστός στην κυκλοφορία! Ένα τεράστιο πανώ γράφει: «καλώς ήρθατε φίλοι μας Αυστραλοί, Welcome Friendship Riders». Το αποκορύφωμα είναι ένα καταπληκτικό δείπνο, όπου ήρθε και ο δήμαρχος με την γυναίκα του. Σα να μην έφταναν αυτά, μας βόλεψαν για το βράδυ όλους στο καλύτερο ξενοδοχείο. Οι Τρικαλινοί λάτρες της ποδηλασίας είναι εντυπωσιακοί!

Μένω σε ένα δωμάτιο με τον Λάρρυ. Μου διηγείται πού έχει ταξιδέψει. Έχει πάει σ΄ όλον τον κόσμο, έχει ανέβει ακόμα και στα Ιμαλάια με ορειβατική αποστολή. Έφτασε μέχρι ένα σημείο εκεί ψηλά και αυτό που κράτησε ήταν οι μνήμες, αλλά και η επιβίωση: «frightening experience».

...

Στη Λάρισα σταματάμε για ψώνια. Αυτοί που έχουν το μαγαζί είναι από τη Μελβούρνη. Ξέρετε, έχουμε και Αυστραλούς από τη Μελβούρνη εδώ.

...

Μετά την Θήβα, πρέπει να βγούμε δυστυχώς στην Εθνική. Ο μισός δρόμος φτιάχνεται και είναι κλεισμένος με κόκκινη ταινία. Είναι πραγματικά επικίνδυνο. Μερικοί από μας πηγαίνουν μέσα στην ταινία. Η Εθνική μάς ταλαιπωρεί. Μπαίνουμε στο Σχηματάρι για ψώνια. Σκοτεινιάζει, πού θα κατασκηνώσουμε; Παίρνουμε ένα μικρό δρόμο στα νότια, στους αγρούς. Μας συνταράζει ολόκληρους ένας τρομερός θόρυβος που κάνει τη γη να τρέμει. Ακριβώς μπροστά στα μάτια μας απογειώνεται ένα μαχητικό. Είναι η βάση της Τανάγρας! Βγαίνουμε από την άλλη μεριά του χωριού, περνώντας κάτω από την εθνική, στήνουμε τις σκηνές στο μισοσκόταδο μέσα σε ένα βρωμοχώραφο. Είμαστε κοντά σε ένα εργοστάσιο. Τι βρωμερός χώρος! Χώρος κατεστραμμένος, χώρος Αποκάλυψης. Αναπολούμε τα ωραία λεύτερα βουνά της Βόρειας Ελλάδας.

...

Σα να μην έφτανε η φρίκη της «εθνικής οδού» για τον ποδηλάτη, όλες τις μέρες του χρόνου, τυχαίνει να εκτελούνται και έργα. Πάντα έργα εκτελούνται σ΄ αυτή τη χώρα και τίποτα δεν ολοκληρώνεται. Η Ελλάδα είναι που εκτελείται με τα έργα. Το πλάτος του δρόμου είναι μειωμένο και πραγματικά κινδυνεύουμε. Οι νταλίκες γλείφουν τους ώμους μας. Προτιμώ να μπω σε μια μηχανή του κιμά παρά κάτω από τις ρόδες τους.

Σταματώ στα διόδια στο Σχηματάρι, διάβολε κάτι πρέπει να κάνω. Μπαίνω στο σταθμό της τροχαίας με καταπληκτική ψυχραιμία και τους... διατάζω να μάς διαθέσουν ένα περιπολικό.

Στο μεταξύ ο Jim μου προσφέρει γλυκό. Μα πού το βρήκε εδώ; Χθες πήρανε τούρτα για τα γενέθλια του Σταν, μπήκε στα 73! Εδώ πραγματικά ταιριάζει η ευχή των γενεθλίων όπως ακριβώς τη λένε στα αγγλικά: «many happy returns of the day, Stan!» Σου το εύχομαι ολόψυχα αυτό, δηλ. εύχομαι να γλιτώσεις σήμερα, ώστε να γλιτώσουμε και όλοι εμείς μαζί σου!

Η Carmel άλλαξε μπλουζάκι. Γράφει «Cocoda Trail». Δηλαδή; Ένα σκαρίφημα, ένα σχέδιο, μοιάζει με χάρτη. Δούλευε στη Νέα Γουινέα. Εκεί γίνεται κάθε χρόνο το Cocoda Trail, μια διάσχιση της Νέας Γουινέας από τη μια πλευρά στην άλλη με τα πόδια (με χέρια, πόδια, νύχια, ξύλα, σκοινιά) στη ζούγκλα, πολλές μέρες, η διαδρομή περνάει λέει από δυο τεράστια βουνά, δυο τεράστιες χαράδρες, υγρασία και άλλους κινδύνους. Οι λευκοί τη διαβεβαίωσαν ότι είναι επικίνδυνο μέρος για γυναίκα. Θυμάται και λίγα απ΄ τη γλώσσα των Παπούα, όπως «me like kisim sumpella kai kai», όλο αυτό πάει να πει «θέλω να φάω». Αυτό λέγανε οι Παπούα όταν έβλεπαν λευκό. Έρχεται πίσω μας ένα περιπολικό. Μας ακολουθεί και μας προστατεύει από τα μετόπισθεν, από εκεί είναι ο κίνδυνος. Όμως στα όρια του νομού μάς εγκαταλείπει, φωνάζω του αστυνομικού να ειδοποιήσει για άλλο. Τα έργα επιτέλους σταματούν κάποτε. Είμαστε μπροστά τρεις ποδηλάτες, και ένας ταξιτζής μάς κόβει απότομα το δρόμο: «να γυρίσετε, μια κοπέλα από την παρέα σας έπαθε ατύχημα». Γυρνάμε γρήγορα, μας κάνουν νόημα οι άλλοι σε ένα βενζινάδικο. Στη μέση κάθεται η Carmel ευτυχώς σε φυσιολογική θέση, δεν είναι σοβαρό, το μηρό έχει γδάρει και το χέρι. Ο Τζιμ που είναι γιατρός δεν ανησυχεί. Το πέσιμο ήταν άσχημο, το ποδήλατο θέλει σοβαρή δουλειά. Το κυριότερο πρόβλημά της είναι ότι δημιουργεί στους άλλους πρόβλημα... Θα βρεθεί τρόπος να την πάρω, στο στάδιο θα περιμένουν. Να περιμένεις εδώ μερικές ώρες θα είναι ευκολότερο από το Cocoda Trail, έτσι δεν είναι;

Άλλο περιπολικό ήρθε πίσω μας! Όταν οι αστυνομικοί κάνουν δουλειά είναι καταπληκτικοί. Κάπου στην Κηφησιά μπαίνει ξαφνικά ακόμα ένα περιπολικό μπροστά μας και ένας μοτοσυκλετιστής! Μας ανοίγουν δρόμο μέχρι να φτάσουμε στο Παναθηναϊκό. Ε μα την πίστη μου ποτέ άλλοτε δεν κυκλοφόρησα στην Αθήνα τόσο άνετα!!!

Ενδιαφέρουσα η υποδοχή στο στάδιο, αλλά ο νους μου είναι και μερικές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά. Με κάποιον ευγενέστατο κύριο από την πρεσβεία και τον οδηγό του, με μια μεγάλη μαύρη διπλωματική μερσεντές, θα φέρουμε την Carmel από την κόλαση της εθνικής στο ολυμπιακό χωριό στην Καλογρέζα. Εκεί θα μείνουν για πέντε μέρες, μέχρι να φύγουν από την Ελλάδα.

...

Ο πρέσβυς κ. Peacock έδωσε ένα πάρτυ στην πρεσβεία, στο «Digeridoo Club». Το καλύτερο που ακούσαμε οι Έλληνες της παρέας εκείνο το βράδυ ήταν ότι σε καμιά άλλη χώρα δεν πέρασαν τόσο καλά.

...

Δευτέρα 2 Νοεμβρίου: Πριν ξημερώσει - πολύ πριν ξημερώσει! - τους συνέβη η τελευταία τρελή περιπέτειά τους σε ελληνικό έδαφος. Η μεταφορά όλων (άνθρωποι, πράγματα, ποδήλατα κλπ.) παστωμένοι όλοι στην καρότσα ενός μικρού φορτηγού και κλεισμένοι ερμητικά με την τέντα για να μη μας δει μάτι τροχονόμου, μέσα στη μαύρη νύχτα στην κοιμισμένη Αθήνα, από το Ολυμπιακό μέχρι το αεροδρόμιο.